پمپ پریستالتیک

پمپ‌های جابجایی مثبت در دو نوع رفت و برگشتی و روتاری تقسیم می‌شوند. یکی از انواع پمپ روتاری، پمپ پریستالتیک است که استفاده زیادی در صنعت دارد. در پمپ پریستالتیک مکانیزم چرخشی از نوع غلتک وجود دارد که عامل به جریان انداختن سیال می‌باشد. ساختار پمپ پریستالتیک به گونه‌ای است که در آن کمترین میزان تماس سیال با قطعات داخلی وجود دارد و سیال فقط درون یکی از اجزای آن یعنی لوله انعطاف‌پذیر قرار می‌گیرد. طراحی خاص پمپ پریستالتیک باعث شده تا در کاربردهای زیادی مثل پمپاژ سیالات اسیدی، خورنده و ساینده بکار رود و برای سیالات با ویسکوزیته بالا هم مناسب باشد.

پمپ پریستالتیک

پمپ پریستالتیک چیست؟
پمپ پریستالتیک یا Peristaltic pump، از جمله پمپ‌هایی است که در دسته پمپ‌های جابجایی مثبت قرار می‌گیرد و نوعی پمپ دوزینگ یا متریک پمپ نیز محسوب می‌شود. در پمپ پریستالتیک از مکانیزمی غلتکی بهره برده شده است و در واقع نحوه کارکرد آن کاملا با پمپ‌های دارای پروانه یعنی پمپ گریز از مرکز متفاوت است که در قسمت نحوه کار آن توضیح داده خواهد شد. در شکل بعد چند نوع پمپ پریستالتیک نشان داده شده است.

قیمت پمپ پریستالتیک
پمپ‌های پریستالتیک از دسته پمپ‌های بسیار پرکاربرد صنعتی و نیمه صنعتی است. تنوع پمپ‌های پریستالتیک یبشتر در دبی و فشار کاری آن‌ها است. قیمت پمپ پریستالتیک نیز به همین دو عامل فشار و دبی و البته برند و کیفیت ساخت آن بستگی دارد. از آنجایی که در پمپ پریستالتیک قطعه لوله انعطاف پذیر آن (تیوب یا شیلنگ) مستقیم با سیال در ارتباط است و مهمترین جز می باشد، تاثیر اصلی را بر قیمت پمپ پریستالتیک دارد.

قیمت پمپ پریستالتیک پاورفلو (Power flow)
از جمله برندهای معتبر سازنده پمپ پریستالتیک پاورفلو (Power flow) است. شرکت صدرا هوشمند پارسیان سازنده پمپ پریستالتیک آزمایشگاهی و صنعتی با عنوان پاور فلو است. پمپ‌های پریستالتیک این شرکت توسط تیمی با تجربه و متخصص طراحی و تولید شده است. از آنجایی که این پمپ‌ها در داخل تولید می‌شوند از لحاظ خدمات پس از فروش و موجود بودن لوازم یدکی مزیت دارد. بیشترین تاثیر را بر قیمت پمپ پریستالتیک پاورفلو، شیلنگ منعطف آن دارد. این شرکت خود تولیدکننده شیلنگ پمپ پریستالتیک می‌باشد اما به دلیل حساسیت سیالات جابجا شده توسط پمپ پریستالتیک، بسیاری از مشتریان مایل به خرید شیلنگ خارجی هستند؛ که به طبع قیمت تمام شده پمپ پریستالتیک پاور فلو را افزایش می‌دهد.

پمپ پریستالتیک پارو فلو

خرید پمپ پریستالتیک
پمپ پریستالتیک در ابعاد و دبی‌های مختلف تولید می‌شود. پمپ‌های پریستالتیک کوچک معمولا به منظور متریک پمپ یا تزریق سیالات با دوز مشخص استفاده می‌شود و نوع بزرگتر در صنایع مختلفی که قصد جابجایی سیالات از نوع اسیدی، خورنده و ساینده دارند، بکار می‌روند. پمپ پریستالتیک به عنوان یک پمپ خاص بوده و ممکن است به سختی بتوان آن را در فروشگاه‌های فیزیکی و مجازی پیدا و خریداری کرد؛ اما وجود فروشگاه اینترنتی معتبر که بطور مستقیم با تامین کننده در ارتباط است باعث شده تا خرید پمپ پریستالتیک را آسان کند. کالاصنعتی یکی از معتبرترین فروشگاه‌های صنعتی ایران است. برای استعلام قیمت و خرید پمپ پریستالتیک از برندهای مختلف از جمله پاورفلو می‌توانید با ما تماس بگیرید.

انواع پمپ پریستالتیک
پمپ پریستالتیک تیوبی
پمپ پریستالتیک شیلنگی
پمپ‌های پریستالتیک در دو نوع کلی تیوبی (Tube pump) و شیلنگی (Hose pump) تقسیم می شوند. هر دو این پمپ‌ها دارای لوله‌ای انطاف‌پذیر هستند؛ اما در نوع تیوبی، لوله از مواد ساده پلاستیکی ساخته شده و برای فشارهای پایین مناسب است اما در نوع شیلنگی، لوله از چندین لایه لاستیک تقویت شده ساخته شده و برای فشارهای بالا مناسب می‌باشد.

نحوه کار پمپ پریستالتیک
در پمپ پریستالتیک یک روتور که توسط موتور به چرخش در می‌آید، غلتک (rollers)، کفشک (shoes)و لوب (lobes) را به چرخش در می‌آورد. در داخل این پمپ یک شیلنگ یا تیوب وجود دارد که ابتدا و انتهای آن مستقیم به ورودی و خروجی پمپ متصل شده است. تنها جزئی از پمپ که با سیال در تماس است همین لوله انعطاف پذیر است. زمانی که مکانیزم چرخان یعنی غلتک/ کفشک/ لوب به چرخش در می‌آید، قسمتی از شیلنگ فشرده شده و بخشی از سیال که در داخل آن محبوس شده است تحت فشار قرار گرفته و با چرخش مداوم غلتک‌ها سیال از ورودی به خروجی منتقل می‌شود.

مزایا و معایب پمپ پریستالتیک
پمپ پریستالتیک نسبت به سایر پمپ ها مزایایی دارند که می‌توان به مواد زیر اشاره کرد:

کمترین میزان تماس سیال با اجزای داخلی پمپ
کم بودن استهلاک اجزای پمپ های پریستالتیک غیر از لوله منعطف
عدم وجود پکینگ، سیل مکانیکی، واشر و شیر که منجر به کاهش استفاده از قطعات یدکی می‌شود.
قابلیت پمپاژ سیالات حساس، سیالات ترکیبی، غلیظ، دارای سایندگی و خورندگی
تعمیر و نگهداری کم هزینه تر
قابلیت کارکردن در حالت خشک و توانایی مکش بالا
گرچه پمپ‌های پریستالتیک مزایای فراوانی دارد اما از معایب آن‌ها نمی‌توان چشم پوشی کرد:

ایجاد جریان غیر یکنواخت پالسی به دلیل استفاده از مکانیزم غلتکی
استهلاک و سایش شیلنگ یا تیوب به مرور زمان
کاربرد پمپ پریستالتیک
همانطور که قبلا گفته شد، پمپ پریستالتیک دارای ساختاری خاص بوده و تنها شیلنگ یا تیوب آن با سیال در ارتباط است. در بخش بعدی جنس لوله‌های مناسب این پمپ برای سیالات مختلف آورده شده است. این پمپ بیشتر برای انتقال سیالات اسیدی، خورنده، ساینده و موادی که نسبت به نیروی برشی حساس هستند، مناسب می‌باشد. در ادامه برخی از کاربردهای پمپ پریستالتیک لیست شده‌اند:

پمپاژ و انتقال موادی مانند آب میوه و سس در صنایع غذایی
انتقال لجن در تصفیه خانه‌ها
انتقال مواد دارویی اسیدی و بازی
انتقال مواد اسیدی مورد استفاده در صنایع کاغذسازی
انتقال و پمپاژ مواد شیمیایی مانند چسب، سوخت و روان کننده‌ها
انتقال و پمپاژ مواد غذایی (شیر کم چرب و پر چرب، ماست با غلظت‌های مختلف، آب میوه، روغن و ...
انتقال حجم وسیعی از آب استخرها به همراه ماهی داخل آنها
انتقال و پمپاژ مواد بهداشتی مثل شامپو، مواد شوینده، رنگ مو و ...
انتقال مواد ساختمانی مانند: لجن، رنگ، دوغاب، مخلوط آب و آهک و فاضلاب
انتخاب شیلنگ پمپ پریستالتیک
گرچه انتخاب پمپ پریستالتیک بر اساس پارامترهای مختلفی مثل توان الکتروموتور، دور الکتروموتور، قطر شیلنگ و تعداد غلتک ها انجام می‌شود اما با توجه به نوع سیال ورودی به پمپ باید جنس شیلنگ آن انتخاب شود. در جدول زیر جنس شیلنگ مناسب برای سیالات مختلف آورده شده است:

نوع سیال جنس های شیلنگ مناسب نوع سیال جنس های شیلنگ مناسب
سدیم هایپوکلرایت لاستیک EPDM واکنش گرها و منعقد کننده ها لاستیک EPDM
سدیم بی سولفات لاستیک طبیعی
لاستیک EPDM
کلروسولفونات پلی اتیلن سدیم هیدرواکسید لاستیک EPDM
آهن کلراید لاستیک طبیعی
لاستیک EPDM سدیم و کلسیم کربنات لاستیک طبیعی
دوغاب آهک لاستیک EPDM چربی حیوانی لاستیک نیتریل
سولفوریک اسید لاستیک طبیعی
لاستیک EPDM روغن ها و هیدروکربن ها لاستیک نیتریل
کلروسولفونات پلی اتیلن
دی اتیلن گلیکول لاستیک EPDM اریتربیک اسید لاستیک EPDM
نیتریک اسید لاستیک EPDM
نئوپرین استون لاستیک EPDM
هیدروکلریک اسید لاستیک طبیعی
لاستیک EPDM آب نمک لاستیک طبیعی
هیدروفلوئوریک اسید لاستیک EPDM سدیم بروماید نورپرین
منیزیم هیدرواکسید لاستیک طبیعی
لاستیک EPDM سدیم پرمنگنات نورپرین
اجزای پمپ پریستالتیک
اگرچه انواع مختلفی پمپ پریستالتیک (از دیدگاه برند و نوع) وجود دارد و هر یک از این نوع پمپ‌ها دارای اجزای مختلفی است، اما همه پمپ‌های پریستالتیک در برخی قطعات ثابت هستند که در شکل بعد نشان داده شده است.

اجزای پمپ پریستالتیک

مقایسه پمپ پریستالتیک با سایر پمپ‌ها
پمپ‌ها در دو نوع کلی سانتریفیوژ و جابجایی مثبت دسته‌بندی می‌شوند. هر نوع پمپی قابلیت‌های متفاوتی دارد. بسیاری از افرادی که دنبال پمپ مورد نیاز خود هستند از نوع پمپی که مناسب کاربردشان است اطلاعی ندارند. برای اینکه دید کلی از تفاوت‌های پمپ پریستالتیک با سایر پمپ‌ها داشته باشید، پیشنهاد می‌شود جدول زیر را با دقت مشاهده کنید. در جدول زیر مقایسه بین پمپ پریستالتیک با پمپ سانتریفیوژ، پمپ دیافراگمی و مونوپمپ از نظر چندین پارامتر انجام شده است.
نحوه کار پمپ پریستالتیک چگونه است؟
یک روتور با تعداد زیادی غلطک (rollers)، کفشک (shoes)، روبنده (wipers) و یا لوب (lobes) که با محیط خارجی روتور متصل هستند، تیوب انعطاف پذیر را می فشارد.

با چرخش روتور بخشی از تیوب تحت فشار قرار می گیرد و بسته میشود و در نتیجه سیال را مجبور به حرکت در درون تیوب میکند. زمانی که پس از عبور بادامک تیوب به حالت طبیعی خود باز می گردد جریان سیال به داخل پمپ هل داده میشود.

این فرآیند به نام حرکت دودی یا پریستالسیس (peristalsis) نامیده میشود که در بسیاری از سیستم های بیولوژیکی مانند دستگاه گوارش بکار می رود.

این پمپ بزرگ و با فشار بالا، جهت پمپاژ سیالات با ذرات ساینده را اصطلاحاً ( Peristaltic Hose Pump ) پمپ شلنگی می نامند.

این نوع پمپ ها توانایی تأمین دبی تا 50 متر مکعب بر ساعت و فشار 16 bar را دارا می باشند.

پمپ پریستالتیک چه معایبی دارد؟
ایجاد جریان غیر یکنواخت پالسی به دلیل استفاده از مکانیزم غلتکی
استهلاک و سایش تیوب‌های الاستومری به مرور زمان
منبع: https://www.kalasanati.com/%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88/2612/%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7%DB%8C-%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C/%D9%BE%D9%85%D9%BE/%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B9-%D9%BE%D9%85%D9%BE/%D9%BE%D9%85%D9%BE-%D8%AE%D8%A7%D8%B5/%D9%BE%D9%85%D9%BE-%D9%BE%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%AA%DB%8C%DA%A9